18 en 19 september 2018
Antwerpen, Wilrijk - Campus Drie Eiken
Allemaal anders

keynote sprekers

Woensdag 19 september 2018
9u30 - 10u30
Psychiatrische diagnostiek moet, en het moet goed
Michiel Hengeveld, zelfstandig gevestigd psychiater en emeritus hoogleraar-afdelingshoofd psychiatrie, Erasmus Universitair Medisch Centrum, Rotterdam

Doel van mijn voordracht is om de deelnemers aan het congres te overtuigen van de noodzaak van grondige, gepersonaliseerde psychiatrische en psychopathologische diagnostiek, ook of misschien juist wel in deze tijd van enerzijds vermarketing en economisering van de zorg en anderzijds kritiek op de DSM-5 en op het neurowetenschappelijk reductionisme. Aan de orde zullen onder andere komen de volgende begrippenparen en begrippentrio’s:
-  Psychopathologie en fenomenologie
-  Psychiatrisch onderzoek en psychiatrische diagnostiek
-  Klacht en verschijnsel
-  Objectief en subjectief
-  Vorm en inhoud
-  Materiewetenschappelijk en betekeniswetenschappelijk
-  “Wat is er aan de hand, wat is er gebeurd en waar gaat het over?”
-  Gestructureerd en gestandaardiseerd
-  Observatie, exploratie en testen
-  Cognitieve, affectieve en conatieve functies
-  Classificatie en diagnostiek
-  Categoriaal en dimensionaal
-  Stagering en profilering 

11u30 - 12u30
Open-hart-cirkels. Terug naar de eenvoud en menselijk ontmoeting
Willy Vandamme, voorzitter Re-Member

“Mijn ziel vindt haar plaats niet in deze wereld”
Vanuit de vaststelling dat de huidige psychiatrie geen antwoord biedt op deze existentiële en spirituele vragen van vele jonge mensen startte in april 2017 de vzw Re-Member (Kortrijk) het initiatief open-hart-cirkels.
Dit in samenwerking met Wingerdbloei (Antwerpen), jeugdzorg Emmaüs (Mechelen), De Wissel (Leuven) en het Oranjehuis (Kortrijk en Gent). Het project wil voor jongeren en jongvolwassenen een ander antwoord zoeken op de uitdaging van psychische kwetsbaarheid. Een liefdevol antwoord voor allen die er door geraakt zijn. Een open-hart-cirkel vertrekt vanuit een existentiële geraaktheid van iedereen door deze psychische kwetsbaarheid.
De open-hart-cirkel brengt iedereen van de familie samen in een open-hartig-cirkelgesprek. Iedereen die zich betrokken voelt wordt uitgenodigd om vanuit het hart en in waarheid te spreken. Spreken over de dingen die er echt toe doen. Doorheen de angst en de ontgoocheling gaan we op zoek naar verbinding en de liefde die er tussen de gezinsleden nog is. Zij nemen weer hun lot in eigen handen. De taal die er gesproken wordt is de taal van hoop en verwachting. In de open-hart-cirkels wordt iedereen die er aan deel neemt vervuld van een nieuw perspectief en vat moed om de grote uitdaging die psychische kwetsbaarheid voor hen vormt opnieuw aan te gaan.
We hebben in het project samen reeds 45 open-hart-trajecten gelopen. We laten een gezin aan het woord over hun ervaring en gaan in op de resultaten.
Door familieomstandigheden kan het gezin dat een open-hart-cirkel gehad heeft niet komen getuigen.
Psychiater Belo Mussche getuigt over haar praktijk met Open-hart-Cirkels. Welke veranderingen het bij haarzelf teweeg brengt en bij de jongeren en hun families die ze begeleidt.
14u00 - 15u00
Herstel als antwoord op euthanasie?!
Ann Callebert, auteur, psycholoog, ervaringsdeskundige

Niet elke persoon kiest voor de dood na een afgeronde euthanasieprocedure omwille van ondraaglijk psychisch lijden. Hun aantal is klein, maar reëel. Er lijkt sprake te zijn van een tweede levensadem. Ik zocht uit hoe dat komt, knoopte gesprekken aan met euthanasievragers en sprokkelde in hun verhalen ervaringen die aanknopen bij het krachtgerichte hersteldenken. Op een uitzondering na bleek er bij hen maar weinig sprake te zijn van een nieuwe start. Wat er aan herstel aanwezig was, beperkte zich tot ondergesneeuwde vonken, kleine sprankels van levensenergie, te zwak om een waarde op zich te vormen.
Maar als herstel zo karig aanwezig is, kan het dan een meerwaarde zijn om net deze mensen samen te brengen in een groep die herstel ademt? Kan een herstelwerkgroep voor mensen met een gevorderde of afgesloten euthanasieprocedure, op de drempel naar de dood, alsnog levenskwaliteit doen opborrelen? Kan herstel ook op het scherpst van de levenspijn nog een wissel zetten? En kan de herstelvisie op zich niet al veel vroeger in het parcours van ernstig psychisch lijden de nodige krijtlijnen uitzetten voor een enigszins zinvol, levenswaardig bestaan? In de hoop ook dat de ondraaglijkheid van de pijn niet in een euthanasieverzoek hoeft uit te monden?

16u00 - 17u00
Creatieve bruggenbouwers gezocht: diversiteit in de hulpverlening
Winny Ang, psychiater, praktijk voor kind en context ‘t_verhaal/ DVC Sint-Jozef,Antwerpen/ UAntwerpen

Hoe kunnen we als hulpverlener navigeren in een diverse wereld?
Het is een dagelijkse, boeiende en soms uitdagende zoektocht die geen vastomlijnde handleiding kent. Zowel praktijkervaring als onderzoek toont dat er drie aspecten zijn die dit proces faciliteren: kennis, vaardigheden en bewustzijn. Dit ‘bewustzijn’ is de hoeksteen om culturele sensitiviteit te ontwikkelen. Het is de bewustwording dat zowel de cliënt als wijzelf als hulpverlener met een specifieke bril naar de werkelijkheid kijken, dat we allemaal onze eigen referentiekaders hebben van waaruit we de realiteit benaderen. Voor wie werkt in de geestelijke gezondheidszorg is het aandachtig zijn voor de verschillende referentiekaders van mensen noodzakelijk om het verhaal van de cliënten te situeren.
Deze lezing nodigt jullie uit om creatief aan de slag te gaan en samen bruggen te bouwen op basis van theorie en werkzame praktijken.