Woensdag 19 september 2018 | 9u15 - 10u45
W16 Geboeid door dwang – een workshop uit patiëntenperspectief
Patrick Colemont, projectverantwoordelijke OPGanG (Open Patiëntenkoepel Geestelijke Gezondheid), Heverlee
Sven Roovers, ervaringswerker PZ Bethanië, Zoersel
Dwanginterventies worden nog te veel en te lang toegepast, bleek o.a. uit een in 2016 gepubliceerd advies van de Hoge Gezondheidsraad. Om aandachtspunten rond een betere toepassing van dwangmaatregelen in kaart te brengen, publiceerden OPGanG (de Open Patiëntenkoepel Geestelijke Gezondheid) en het Vlaams Patiëntenplatform in 2017 een standpunttekst over het gebruik van dwangmaatregelen in de ggz.
In deze werkwinkel laten we de deelnemers ervaren welke impact een dwangmaatregel kan hebben op een persoon en hoe dit zo optimaal mogelijk kan verlopen.
Via interactieve rollenspelen bekijken we veelvoorkomende situaties en de verschillende manieren waarop hulpverleners hiermee kunnen omgaan. Het doel is om samen met het publiek na te gaan op welke manier de toepassing van dwangmaatregelen zo goed mogelijk kan verlopen.
Woensdag 19 september 2018 | 9u15 - 10u45
W17 The proof of the pudding is in the eating! Twee modellen voor behandeling van mensen met persoonlijkheidsmoeilijkheden
Roland Sinnaeve, klinisch psycholoog, De Weg, UPC KULeuven, Kortenberg
Karoline Martens, psychiater, psychotherapeut, Klipp, UPC KULeuven
Karolien Meyers, klinisch psycholoog – psychotherapeut, Klipp, UPC KU Leuven
Anna Mamaliga, klinisch psycholoog – psychotherapeut, De Weg, UPC KU Leuven
Moderator: Gerrit Belis, klinisch psycholoog – psychotherapeut, De Weg, UPC KU Leuven
Een cliënte komt bij haar behandelaar en vertelt, nog steeds overstuur, over een lastige situatie van enkele dagen geleden. Zou het een verschil maken of de behandelaar in kwestie gespecialiseerd is in psychodynamische therapie of in dialectische gedragstherapie? En zo ja, welke verschillen zou je dan precies zien? Zouden er ook gelijkenissen zijn?
In deze werkwinkel laten we je aan de hand van een rollenspel kennismaken met twee behandelingen die beide hun meerwaarde hebben bewezen in de behandeling van mensen die lijden aan persoonlijkheidsmoeilijkheden. Niet door er een theoretische uiteenzetting over te geven, maar door te laten zien wat we in de praktijk doen. Daarna nemen we ruim de tijd om met elkaar van gedachten te wisselen over gelijkenissen en verschillen. Theorie is beperkt en afhankelijk van de vragen die er leven. Op het einde krijg je een ‘menukaart’ mee met de voornaamste info over de behandelingen.
Woensdag 19 september 2018 | 9u15 - 10u45
W18 Iets Anders. Creatieve werkvormen als taal in therapeutisch werk
Mieke Faes, systeemtherapeut/opleider & staflid, Interactie-Academie Antwerpen
In de therapeutische praktijk wordt, ook al hebben we vele ideeën over creatief werken, vaak enkel met cliënten gesproken. Niet-verbale, beeldende, doe-gerichte methodieken en kleine lichaamsgerichte interventies zorgen echter voor belangrijke , soms de meest beklijvende momenten in een hulpverleningsproces.
Hoe kunnen we andere wegen bewandelen, waardoor creativiteit wordt gestimuleerd en nieuwe ideeën en mogelijkheden ontstaan? Creativiteit in methodieken, maar ook in het denken van zowel de cliënt als de therapeut, waardoor andere verhalen en nieuwe invalshoeken meer op de voorgrond komen. En hoe doen we dit zonder ons denkmodel en onze hypothesen uit het oog te verliezen en te 'verdrinken' in een opstapeling van methodisch werken? Hoe gaan we zo aan de slag met mensen die 'minder-talig' of anderstalig zijn zoals cliënten met een verstandelijke beperking, zorgmijders, ouderen, kinderen, vluchtelingen, … ?
In de werkwinkel vertrekken we van een algemeen kader voor creatief werken en stappen we daarna in een experimenteerruimte waarin we verschillende manieren van werken verkennen, uitproberen en verbinden met de praktijken en werkcontexten van de deelnemers.
Woensdag 19 september 2018 | 9u15 - 10u45
W19 Hypnose - Zó belangrijk is bewust zijn van ons taalgebruik!
Riño Wong Chung, psychiater, GGZ Westelijk Noord-Brabant en psychiatrie-privépraktijk / voorzitter Vlaamse Wetenschappelijke Hypnosevereniging
Hoe werkt hypnose en hoe kunnen wij onze hypnosevaardigheid benutten voor bv. onze gezondheid? Welke rol speelt ons taalgebruik daarbij?
Als ons onbewuste altijd actief is en grotendeels onze gedachten en gevoelens bepaalt, zou het dan niet mooi zijn ons bewuste effectief te laten samenwerken met ons onbewuste? Hoe kunnen we hypnose creatief en krachtig hiervoor inzetten?
Met een interactieve uiteenzetting wordt getoond hoe hypnose effectief kan bijdragen aan psychotherapie. De rol van taal hierbij krijgt vooral aandacht en wordt onderling geoefend.
Woensdag 19 september 2018 | 11u15 - 12u45
W21 Contextgericht werken rond kwetsbaar ouderschap - Het netwerk als hefboom om het welzijn van kinderen en ouders te vergroten
Soetkin Claes, casemanager, Bubbels&Babbels (Free Clinic vzw), Borgerhout
Opgroeien bij ouders met psychische- en/of verslavingsproblemen vormt een risico voor de ontplooiingskansen van kinderen. Omwille van hun problematiek en de grote angst om dit thema bespreekbaar te maken, dreigen ouders vast te lopen. Heel wat hulpverleners voelen de noodzaak om rond dit thema aan de slag te gaan maar het ontbreekt hen vaak aan handvatten, mogelijkheden en tijd.
In deze werkwinkel reiken we een aantal handvatten aan om contextgericht rond kwetsbaar ouderschap aan de slag te gaan. We vertrekken vanuit ervaringen die werden opgedaan binnen de verslavingszorg maar zijn er van overtuigd dat deze inzichten eveneens binnen de geestelijke gezondheidszorg toepasbaar zijn.
Bubbels&Babbels (Free Clinic vzw) ontstond 15 jaar geleden en ontwikkelde doorheen de jaren een methodiek om met ouders met een illegaal drugsprobleem aan de slag te gaan. Vaak gaat het om ouders met een dubbeldiagnose. Via Intensief Krachtgericht Casemanagement wordt er een netwerk (nieuw samengesteld team) opgezet dat deze gezinnen op verschillende levensdomeinen ondersteunt. Er is voortdurende afstemming en samenwerking over de verschillende sectoren heen. De ouders steeds aan het hoofd van de tafel als evenwaardige gesprekspartner: op die manier wil men meer ruimte maken voor het versterken van de protectieve factoren in het gezin en de veerkracht van kinderen én ouders.
Omdat de methodiek gebaseerd is op multidisciplinair en sector-overschrijdend samenwerken kan deze werkwinkel ook interessant zijn voor deelnemers die niet rechtstreeks rond ouderschap of kinderen werken.
Woensdag 19 september 2018 | 11u15 - 12u45
W22 Aanpak van ADHD bij verslaving
Frieda Matthys, professor, VUB, Jette
Annelien Bronckaerts, psycholoog, UZ Brussel
We starten met een kort overzicht van de invloed van de ADHD-symptomen op de verslaving(sbehandeling) en van de aanpassingen die in de behandeling kunnen gebeuren.
Daarna gaan de deelnemers aan de slag met twee casussen om concreet te maken hoe zo'n aanpassing er kan uitzien. Ze kiezen de modules en vaardigheden die best aansluiten op de aanwezige dysfunctie en bediscussiëren de verschillende opties.
Woensdag 19 september 2018 | 11u15 - 12u45
W23 Break the wall
Céline Dewitte, therapeut, De MaRe, Kortrijk
Studenten van hogeschool Vives Kortrijk en cliënten van de MaRe sloegen de handen in elkaar.
Samen ontwierpen ze twee spelen ter bevordering van destigmatisatie:
- Break the wall: Spelers laten ervaren wat draaglasten en draagkrachten in het leven op verschillende levensdomeinen kunnen zijn en aantonen dat iedereen psychische kwetsbaarheden heeft.
- Say it with an Emoji: Discussie teweegbrengen over verschillende onderwerpen die niet altijd bespreekbaar zijn. Het spel geeft ruimte om psychische kwetsbaarheden te bespreken.
Deze spelen zullen gebruikt worden bij beeldvormingsprojecten in middelbare scholen. We lichten de spelen toe.
Woensdag 19 september 2018 | 11u15 - 12u45
W24 Uit je comfortzone als zorgprofessional in de dialoog met cliënten en ervaringsdeskundigen
Walter Krikilion, stafmedewerker patiëntenzorg, OPZ Geel
De inspraak van cliënten in patiëntenraden op het micro-niveau van afdeling of leefeenheid en in overkoepelende participatieraden op het meso-niveau van de zorgorganisatie, als ook de inzet van ervaringsdeskundigen in beleidsmatige stuurgroepen en in de zorg, stellen de gangbare praktijken van behandeling en zorg in vraag. Zorgprofessionals worden in zekere zin uit hun vertrouwde comfortzone gehaald en ondervinden de nood om gangbare behandelmethodes en samenwerkingsvormen te herkaderen. Dit gaat gepaard met het loslaten van evidenties en de zoektocht naar andere vormen.
In deze werkwinkel wordt eerst aandacht besteed aan het in kaart brengen van veranderingen en evoluties in behandeling, zorg en samenwerking. Vervolgens wordt gekeken naar de kansen en uitdagingen die ermee gepaard gaan. De dialoog met een diversiteit van cliënten en ervaringsdeskundigen kan daarbij een inspirerende context vormen voor het vinden van een nieuwe aanpak. De deelnemers krijgen de kans om vanuit de concrete praktijk het zoekproces aan te gaan en samen bruikbare handvatten te vinden. Er is daarbij ruimte voor het delen zowel van praktijksituaties die gekleurd zijn door onzekerheden en onduidelijkheden, als van goede praktijken die zonder meer inspirerend en enthousiasmerend zijn.
Woensdag 19 september 2018 | 11u15 - 12u45
W25 Als jezelf zijn niet vanzelfsprekend is. Suïcidepreventie bij holebi's en trans*personen.
Lozano Lafertin, vormingsmedewerker, kliQ vzw, Gent
Genderstereotypen zijn ingebed in ons denken. De normen omtrent mannelijkheid en vrouwelijkheid verbinden verwachtingen aan je sekse en relationele ontwikkeling. De normen bepalen hoe vrouwen en mannen ‘moeten’ zijn. Wie afwijkt van de hetero- of gendernorm wordt bestraft. Uit onderzoeken blijkt namelijk dat holebi's en transgenderpersonen (lgbt’s) veelvuldig te maken krijgen met discriminatie, stigmatisering en geweld. Een progressieve en tolerante wetgeving, laagdrempeligere informatie en media-aandacht blijken geen garantie voor een even tolerant maatschappelijk klimaat. Bovendien hebben holebi’s en trans* personen gemiddeld een slechtere mentale gezondheid, scoren ze hoger op depressieschalen en zijn ze vaker suïcidaal.
Via deze werkwinkel wil KliQ vzw iedereen in het welzijnsveld de genderklik laten beleven om het algemeen welbevinden van lgbt’s te verhogen. Om die nodige maatschappelijke verandering te realiseren moeten we allemaal kennis én begrip hebben van genderdiversiteit en seksuele oriëntatie. Het is een visie die bijdraagt tot een houding en mening over alle mensen die de maatschappelijke gender- en heteronormen niet volgen. We zijn immers allemaal ‘gegenderde’ en seksuele wezens.
In deze werkwinkel biedt kliQ vzw basisinformatie over deze thema’s en focussen we op onderzoeksresultaten. Via interactieve werkvormen zetten we in op de genderklik. Iedereen moet zich bewust worden van en kritisch leren kijken naar wat zij als mannelijkheid en vrouwelijkheid beschouwen. We graven dieper in op de specifieke risicofactoren mbt suïcidaliteit voor lgbt’s. En werken via casussen aan tips en tricks uit voor de dagdagelijkse praktijk.
Woensdag 19 september 2018 | 13u45 - 15u15
W20 Sport in beweging: ook uw zorg? Sociaal sportieve praktijken vanuit de ggz
Tom Van Aken, communicatiemedewerker, Parantee-Psylos, Gent
Parantee-Psylos creëert kansen zodat alle personen met een beperking volgens hun eigen behoeften, mogelijkheden en ambities, op een gezonde en kwaliteitsvolle manier aan sport en beweging kunnen doen. Eén van de doelgroepen van de sportfederatie zijn sporters met een psychische kwetsbaarheid.
Binnen de werking van onze clubs merken we al geruime tijd dat er een vermaatschappelijking aan de gang is: sportclubs voor en door mensen met een psychische kwetsbaarheid schuiven op naar het lokale sportnetwerk. Dat biedt nieuwe mogelijkheden naar aanbod, samenwerking, herstel, … Parantee-Psylos probeert een vinger aan de pols te houden van deze tendens (en uiteraard ook andere) via de Commissie Psy binnen de fusiefederatie.
Hierin zit een brede vertegenwoordiging van onze clubs. Maar ook andere organisaties zoals CANO, het samenwerkingsverband tussen organisaties actief in de hulp en ondersteuning van jongeren en hun omgeving, hebben er een stem. Net als De Sleutel die ook een visie ontwikkeld hebben rond sport als (hulp)middel in het aanleren van een alternatieve levensstijl binnen de drughulpverlening.
Langs deze verschillende invalshoeken gaan we na wat het maatschappelijk belang is van sport en beweging binnen een sociaal sportieve context en wat het effect is op personen met (psychische) kwetsbaarheid: competenties ontwikkelen, laagdrempelige vereniging met sportclubkenmerken, …
We geven ook een overzicht van het breder gamma aan mogelijkheden voor de sporter zelf: op sportief vlak, op sociaal vlak, en laten sporters zelf aan het woord.
Woensdag 19 september 2018 | 13u45 - 15u15
W26 Allemaal Anders: bezorgdheden als focus van de gezinstherapeut
Peter Rober, hoogleraar, Context - UPC KU Leuven, Kortenberg
Karine Van Tricht, cliëntgericht en relatie- en gezinstherapeut, UPC KU Leuven,
De verwijzer verwijst het gezin omwille van een bepaalde bezorgdheid. Ook de gezinsleden hebben bezorgdheden. Niet iedereen is bezorgd over hetzelfde. Niet iedereen is even bezorgd.
Allemaal anders. Hoe kan de gezinstherapeut omgaan met deze diversiteit in de sessie?
Woensdag 19 september 2018 | 13u45 - 15u15
W27 De schaamte (anders) te zijn
Marianne De Wulf, gestaltpsychotherapeut, opleider Gestalttherapie, IVC Kortrijk
Schaamte is een fenomeen dat alleen maar te begrijpen en te onderzoeken is in relatie tot de ander. Het ontstaan ervan wordt voornamelijk in de veroordelende ogen en woorden van de ander gesitueerd. Deze veroordelende ogen en woorden kunnen ook geïntrojecteerd worden, waardoor men zijn eigen veroordeler wordt.
Hoe en of we ons geaccepteerd voelen door de voor ons belangrijke omgeving, leidt ertoe dat we ons al dan niet beschaamd voelen. De niet accepterende omgeving wordt dan de beschamer.
Schaamte kan ons weerhouden contact te maken, evenzo kan verbinding ons verlossen van schaamte: ‘ik ben niet alleen met dit probleem’ of ‘ik mag er zijn zoals ik ben’.
Schaamte, als een van de fenomenen die het menselijk contact reguleren, is dus per definitie in elk contact aanwezig, zij het vaak op zeer gemaskeerde wijze: boosheid, minachting, minzaamheid, projectie, neiging tot behagen …
In deze werkwinkel kijken we naar hoe het fenomeen schaamte aanwezig is in de therapeutische relatie:
- de therapeutische situatie op zich roept vaak al schaamte op: de cliënt ervaart zichzelf als degene die worstelt en veronderstelt vaak dat de therapeut hier vrij van is.
- de cliënt kan onze hulp inroepen voor met schaamte beladen thema’s. Vermits dit juist zo kwetsbaar is duurt het soms lange tijd alvorens dit voorgrond mag worden.
- ook de therapeut heeft zich gewaar te zijn van zijn eigen met schaamte beladen thema’s.
Tevens onderzoeken we therapeutische handvatten om met schaamte om te gaan.
Woensdag 19 september 2018 | 13u45 - 15u15
W28 Diversiteit in de psychomotorische therapie: eenzelfde activiteit , verschillende noden, verschillende ervaringen en verschillende benaderingen.
Greet Poot, psychomotorisch therapeute, KLIPP (persoonlijkheidsmoeilijkheden), UPC Z.ORG KULEUVEN, Kortenberg
Hannelore Vandael, psychomotorisch therapeute, afdelingen voor depressie, bipolaire stoornissen en verslaving, UPC Z.ORG KULEUVEN, Kortenberg
Het lichaam en de beweging in al zijn verschijningsvormen is het uitgangspunt voor het werk van de psychomotorisch therapeuten. De inhoud van deze therapie is heel verscheiden al worden dikwijls gelijkaardige activiteiten en/of opdrachten aangeboden. Zo zal eenzelfde activiteit, naargelang de therapeutische benadering, de doelgroep en het individu, andere accenten en interventies vereisen.
Leerdoel: Bewegings- en lichaamsgerichte activiteiten in de psychomotorische therapie gericht afstemmen op de mogelijkheden en de noden van de patiënt in de context van het behandelmodel.
Methode: In het eerste deel voorstelling van voorbeeld-ervaringen uit de klinische praktijk met verschillende behandelmodellen voor volwassenen. In het tweede deel exploreren en zelf ervaren door de deelnemers van andere benaderingen.
Woensdag 19 september 2018 | 13u45 - 15u15
W29 Crisisgespreksvoering met suïcidale personen, hoe begin je er aan?
Stéphanie Arnhem, stafmedewerker vrijwilligersbeleid en vormingsdienst, Centrum ter Preventie van Zelfdoding, Schaarbeek
Weet jij wanneer iemand suïcidaal is? In deze werkwinkel worden er verschillende (non-)verbale signalen meegegeven zodat je suïcidaliteit (nog beter) leert herkennen.
En wat als je denkt dat iemand suïcidaal is? We laten je ervaren hoe je de eerste stappen in een crisisgesprek kan zetten en geven nog enkele handvatten mee van hoe het gesprek dan verder kan verlopen.
Deze werkwinkel is opgebouwd vanuit de expertise aan de Zelfmoordlijn 1813, meer bepaald op de éénmalige crisisgespreksvoering.